آیا شما ازجمله افرادی هستید که چند مدت یکبار در دو طرف سر ،دچار سردرد می شوید ؟ احتمالا شما دچار سر درد تنشی شده اید. در سردرد تنشی ،مثل این است که یک نوار محکم به دور سر پیچیده شده و به پیشانی و شقیقه ها فشار وارد می کند .عوامل زیادی باعث این ایجاد عارضه می شود که یکی از این عامل ها ، استرس و اضطراب می باشد . حساسیت به نور و احساس فشار در دو طرف سر از علائم شایع سردرد تنشی می باشد . خوشبختانه با راهکارهای ساده می توانید از سر دردهای تنشی رهایی پیدا کنید اما اگر جوابگو نبود پزشک ممکن است داروها و مراجعه به فیزیوتراپی را به شما توصیه کند . فیزیوتراپیست ها از تکنیک هایی مانند ماساژ و تمرینات کششی برای شل کردن عضلات گردن و شانه ها استفاده می کنند. اینکار به کاهش سردردهای مربوط به تنش کمک می کند. برای شناخت کافی ازسر درد تنشی ، عواملی که باعث ایجاد این عارضه می شوند و راههای درمان آن با ما تا انتهای این مقاله همراه باشید.شما می توانید از طریق تخصصِی ترین موسسه یعنی موسسه ی فیزیوتراپی باران با فیزیوتراپیست های ما در ارتباط باشید واز مشاوره و معاینه ی فیزیوتراپی رایگان استفاده نمایید تا به راحتترین شکل ممکن درمان شوید .

مباحث مورد بررسی
- سردرد تنشی چیست ؟
- انواع سردرد تنشی
- علائم سردردتنشی چیست ؟
- چه چیزی باعث سردرد تنشی می شود ؟
- چه زمانی باید به ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی خود مراجعه کنم؟
- چگونه از سردرد تنشی پیشگیری کنیم ؟
- چگونه سردرد تنشی را تشخیص می دهند ؟
- مدیریت ودرمان
- دارو
- شیوه ی زندگی ودرمان های خانگی
- فیزیوتراپی
- سوالات متداول
سردرد تنشی چیست؟
سر درد تنشی ، دردی خفیف تا متوسط است که در دو طرف سر یا در پیشانی احساس می شود . اغلب بیماران این درد را به عنوان احساس یک نوار سفت در اطراف سر توصیف می دهند . سردرد تنشی یکی از شایع ترین نوع سردرد ها محسوب می شود اما علل آن به خوبی شناخته نشده است . چنین سردردهایی ممکن است ناشی از استرس، خستگی و وضعیت بدنی نامناسب باشد. درمان این عارضه ساده است در صورتی که سریعتر درمان را شروع کنید .

انواع سردرد
برای تشخیص سردردهای تنشی، انجمن بینالمللی سردرد (IHS) آنها را به صورت اپیزودیک (گاهبهگاه) و مزمن (مداوم) طبقهبندی کرده است. به این طبقهبندیها زیرشاخههایی نیز اضافه شده است.

سردرد تنشی اپیزودیک غیرمکرر:
سردرد حداقل 10 بار در سال اتفاق می افتد(تقریبا در ماه یکبار رخ می دهد) . علائم سردرد تنشی اپیزودیک غیر مکرر -سردرد هر بار به طور متوسط بین 30 دقیقه تا 7 روز زمان می برد ، حالت تهوع یا استفراغ وجود ندارد و اینکه حساسیت به نور و صدا وجود دارد .
سردرد تنشی اپیزودیک مکرر:
ممکن است سردرد بالاتر از 10 بار اتفاق بیافتد در واقع در هر ماه بین 1 تا 14 دچار سردرد می شوید .بنابراین ممکن است به طور متوسط بین 14 تا 140 روز در سال سردرد را تجربه کنید . علائم سردرد تنشی اپیزودیک مکرر – سردرد ممکن است بین 30 دقیقه تا 7 روز زمان ببرد ، حساسیت به نور وصدا ایجاد می شود و اینکه در این نوع سردرد حالت تهوع واستفراغ وجود ندارد .
سردرد تنشی مزمن:
این نوع سردرد تنشی ساعت ها با آن درگیر هستید تا آرام گیرد . سردرد تنشی مزمن به طور متوسط حداقل 15 روز و ممکن است تا 3 ماه زمان ببرد تا آرام گیرد . علائم سردرد تنشی مزمن – وجود تهوع تخفیف ، حساسیت به نور و صدا وجود دارد و اینکه ممکن است سردرد ساعت ها طول بکشد تاقطع شود و یا ممکن است ادامه دار باشد . این نکته را در نظر داشته باشید که اگر به سردرد های تنشی اپیزودیک مبتلا هستید ممکن است به مرور زمان دچار سردردهای تنشی مزمن شوید
علائم سردرد تنشی چیست؟
علائم و نشانه های سردرد تنشی برای هر فردی ممکن است متفاوت باشد . اما اکثر افراد موارد زیر را توصیف می کنند :
- درد و فشار در دو طرف سر که درد آن به صورت خفیف تا متوسط مداوم رخ می دهد .
- احساس می کنند چیزی به دو طرف سرشان فشار وارد می کنند
- عضلات گردن و شانه سفت می شود و یا درد دارد .
- حساسیت به نور و صدا.
این علائم به مرور ظاهر می شود و زمان آن از 30 دقیقه شروع شده و ممکن است تا یک هفته طول بکشد .همچنین بعضی از افرادیکه مبتلا به سردرد تنشی مزمن هستند ممکن است همیشه سردرد و فشاردر سر داشته باشند .
چه چیزی باعث سردرد تنشی می شود؟
محققان هنوز یک دلیل واحد برای سر درد های تنشی پیدا نکرده اند . برخی از محققان اعتقاد دارند که سردرد تنشی زمانی آغاز می شود که ماهیچه های درون سر وگردن به سمت بالا گره خورده و ماهیچه های پوست سر شما را سفت می کنند . دلیل این اتفاق ممکن است استرس ویا درگیری های عاطفی باشد . سایر علت های ایجاد سردرد تنشی می تواند موارد زیر باشد :
- فشار به گردن به دلیل پایین نگاه کردن و خواندن گوشی تلفن همراه ویا گرفتن تلفن توسط سر وشانه
- خیره شدن طولانی مدت به صفحه مانیتور و ایجاد خستگی در چشم
- ایجاد آرتریت دژنراتیو در گردن
- مشکلات مربوط به اختلالات در خواب مانند بی خوابی .
- داشتن اضطراب و استرس و در نهایت داشتن افسردگی
چه زمانی باید به ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی خود مراجعه کنم؟
سردرد های تنشی خطرناک نیستند اما می توانند نشانه ای از بروز یک مشکل جدی پزشکی باشد .اگر سردرد دارید و مواردی که در زیر ذکر شده دارید حتما به پزشک مراجعه کنید :
- درد در گردن به همراه سفت شدن گردن
- ایجاد درد یا حساسیت در فک و ناحیه شقیقه در هنگام جویدن
- داشتن تب بالای 103 درجه فارنهایت که چند روز درگیرآن هستید.
- سردردهایی با حساسیت های متفاوت و یا اینکه سردرد هایی که بیش از حد معمول اتفاق می افتد و در این راستا سن فرد هم 50 یا بیشتر باشد .
- سردرد هایی که فقط زمانی رخ می دهد که فرد دراز کشیده یا ایستاده باشد و این سردرد موضعی است .
- زمانی که سردردهای شما بیشتر و شدیدتر شود که با مراجعه به دکتر متوجه شده اید سرطان و یا یک بیماری خود ایمنی دارید .
- سردرد همراه با بی حسی وضعف
در صورتی که فردی دچار سردرد شدید ناگهانی می شود که به سرعت هم بدتر می شوند باید سریعا به اورژانس مراجعه کنند.همچنین اگر فردی دچار سردرد شدید ، تغییر در توانایی دیدن یا صحبت کردن ، از دست دادن تعادل و احساس تنگی نفس داشته باشید باید به اورژانس مراجعه کنید .
چگونه از سردرد تنشی پیشگیری کنیم ؟
انجام ورزش در هفته می تواند از سردردهای تنشی پیشگیری کند .یکسری تکنیک های دیگری نیز وجود دارد که می تواند کمک کننده باشد :
- آموزش بیوفیدبک : با این آموزش می توان برخی از واکنش های بدن را کنترل کرده و درد را کاهش می دهد . این دستگاه تنش عضلانی ،ضربان قلب و فشار خون فرد را بررسی می کند و به شما بازخورد می دهد . بنابراین با استفاده از این دستگاه می توانید تنش عضلانی و ضربان قلب و تنفس خود را کاهش داده و از سردرد تنشی جلوگیری کنید .
- درمان شناختی رفتاری : این نوع از گفتار درمانی به شما کمک می کند که استرس خود را مدیریت کنید . با انجام اینکار می توانید سردردهای دردناک کمتری داشته باشید .
- انجام تکنیک های آرام سازی : هر تکنیک آرام سازی که موجب می شود شما آرامش داشته باشید به سردرد شما کمک می کند .حال این تکنیک ها می تواند – تنفس عمیق ، یوگا و مدیتیشن باشد . این تکنیک ها را هم می توانید در منزل انجام دهید .
- سبک زندگی سالم : داشتن یک زندگی سالم (خوراک و فعال ماندن)می تواند از سردرد های تنشی پیشگیری کند .یعنی رعایت کردن موارد زیر در زندگی :
- خوابیدن به اندازه کافی (خواب مفید بین 8 تا 9 ساعت است)
- خود داری کردن از دخانیات والکل
- ورزش کردن به صورت روزانه و محدود کردن شکر وکافئین
- داشتن وعده های غذایی منظم و به اندازه وهمچنین نوشیدن آب به اندازه کافی
چگونه سردرد تنشی را تشخیص می دهند ؟
اگر فردی هستید که به طور مکرر سر درد دارید باید به پزشک مراجعه کنید . پزشک در این زمان ابتدا روی شما معاینه فیزیکی و عصبی انجام می دهد . پزشک سوالاتی را از شما می پرسد تا نوع و علت سردرد تشخیص دهد. این سوالات شامل :
- آیا سردرد شما ضربان دار است؟ آیا ثابت و کسل کننده است؟ آیا تیز است یا چاقومانند؟
- برای فهمیدن شدت درد از یک شاخص خوب استفاده می کند و سوالات این چنینی می پرسند -آیا می توانید در طول سردرد کاری انجام دهید ؟آیا با وجود سردرد می توانید بخوابید ؟ آیا تا الان شده که با سردرد از خواب بیدار شوید ؟
- برای فهمیدن محل درد – در کجای سر خود احساس درد دارید ؟اآیا در پیشانی درد دارید یا در پشت چشم دچار درد می شوید ؟ آیا سر درد شما یکطرفه است یا دوطرفه است ؟
بعد از آن پزشک یکسری آزمایشات برای شما تجویز می کند تا سایر علت های جدی مانند تومور را رد کند .آزمایشاتی که در این عارضه انجام می شود عبارتند از :
- تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI). در MRI با استفاده از یک آهنربای قدرتمند و امواج رادیویی تولید شده توسط کامپیوتر تصاویری از مغز شما اسکن می کند .
- توموگرافی کامپیوتری (CT). در سی تی اسکن تصاویری توسط اشعه ایکس در زوایای مختلف گرفته و ترکیب می شود ،تا بتواند نمای دقیقی از مغز را ارائه کند .
مدیریت و درمان
بعضی از افرادیکه مبتلا به سردردهای تنشی هستند پزشک مراجعه نمی کنند و خود درمانی می کنند . اما خود درمانی های مکرر و استفاده از مسکن های بدون نسخه می تواند مسبب نوع دیگری از سردرد شود که به عنوان سردرد مصرف بیش از حد دارو شناخته می شود . بنابراین بهتر است که به پزشک مراجعه کنید تا نوع و علت سردرد شما را پیدا کند و نسبت به آن شما را درمان کند . درمان های سردرد تنشی شامل :
1 . داروها
داروهایی که در زمان سردرد تنشی مصرف می شود
برای کاهش درد سر چند دارو وجود دارد که کمک کننده هستند . بعضی از داروها را می توانید بدون نسخه از داروخانه خریداری کنید و بعضی از آنها با نسخه در دسترس هستند . این داروها عبارتند از :
- مسکن ها. مسکن های موجود در بازار معمولا جزء اولین داروهای درمان سردرد محسوب میشود .که عبارتند از – آسپرین ، ایبوپروفن وناپروکسن سدیم
- داروهای ترکیبی . آسپرین یا استامینوفن اغلب با کافئین یا یک مسکن دیگر ترکیب می شوند .اصولا داروهای ترکیبی بهتر از مسکن های تک ماده عمل می کند .اکثر داروهای ترکیبی بدون نسخه هستند .
- تریپتان ها .برخی از افراد به صورت دوره ای هم میگرن و هم سردردهای تنشی را تجربه می کنند .در این مواقع این دارو هردو سردرد را تسکین می دهد .
داروهای پیشگیرانه
اگر شما سردردهای معمولی دارید که با داروهای مسکن تسکین نمی یابند ،داروهای پیشگیرانه ممکن است کمک کننده باشد.پزشک ممکن است داروهایی تجویز کند که شما سردرد کمتری داشته باشید یا در زمان سردرد ،درد آن خفیف باشد. یک نکته را در نظر داشته باشید که داروهایی که تجویز می شوند به دلیل عوارض جانبی و احتمال وابستگی که دارند به ندرت استفاده می شوند .
داروهایی که در زیر ذکر شد می تواند نمونه ای از داروهای پیشگیرانه باشد :
- داروهای ضد افسردگی سه حلقه ای – این دارو یکی از رایج ترین داروها برای جلوگیری از سردردهای تنشی محسوب می شوند. که شامل : تریپتیلین، نورتریپتیلین (Pamelor) و پروتریپتیلین هستند.البته این داروها یکسری عوارض جانبی مانند – یبوست ، خواب آلودگی و خشکی دهان را به همراه دارند .
- سایر داروهای ضد افسردگی – داروهایی مانند ونلافاکسین (Effexor XR) و میرتازاپین(Remeron) نیز می توانند به جلووگیری از سردردهای تنشی کمک کننده باشد .
- داروهای ضد تشنج و شل کننده های عضلانی – داروهای ضد تشنج مانند گاباپنتین (Gralise)، Qsymia و توپیرامات (Topamax) ممکن است به جلوگیری از سردرد کمک کنند .همچنین شل کننده عضلانی تیزانیدین (Zanaflex) نیز می تواند برای پیشگیری از سردرد تنشی استفاده شود .
ممکن است چندین هفته یا بیشتر طول بکشد تا داروهای پیشگیرانه در سیستم شما جمع شوند و تأثیر بگذارند.
متخصص مراقبت های بهداشتی درمان شما را زیر نظر دارد تا ببیند داروی پیشگیرانه چگونه کار می کند. در این بین، استفاده بیش از حد از مسکن ها ممکن است با اثرات داروهای پیشگیرانه تداخل داشته باشد. از متخصص مراقبت های بهداشتی خود بپرسید که در زمان مصرف داروهای پیشگیرانه چند بار از مسکن ها استفاده کنید.
2 . شیوه زندگی و درمان های خانگی
با استراحت کردن و گرفتن یک دوش طولانی با آب گرم می توان به کمک سردرد تنشی آمد و آن را بهبود بخشید .اما اگر دچار سردرد های تنشی مزمن هستید ،با راهکار های زیر می توانید شدت سردرد و میزان سردرد را کاهش دهید :
- تا آنجا که می توانید استرس خود را مدیریت کنید .با انجام برنامه ریزی و سازماندهی فعالیت هایتان می توانید استرس را از خودتان دور کنید. و و در کنار آن برنامه منظمی برای استراحت بچینید .
- استفاده از کمپرس سرد یا گرم . با قرار دادن کمپرس سرد یا گرم (هرکدام که برنتان با آن سازگاری دارد ) روی عضله دردناک قرار دهید تا موجب تسکین سردرد تنشی شود .جایگزین کمپرس گرم می تواند – یک پد حرارتی تنظیم شده درحالت کم ،یک بطری آب گرم یا یک حوله گرم باشد و جایگزین کمپرس سرد می تواند – کیسه حاوی یخ یا استفاده از سبزیجات یخ زده باشد که باید حتما آن را در پارچه بپیچید تا از پوست خود محافظت کنید .
- قرار گرفتن در وضعیت مناسب . سعی کنید همیشه حالت خود را کامل کنید به این معنا که با قرار گرفتن در وضعیت مناسب از کشش عضلات جلوگیری کنید . به عنوان مثال : در هنگام ایستادن شانه های خود را عقب بگیرید و سر خود را در سطح بدنتان قرار دهید . در هنگام نشستن ران هایتان موازی زمین باشد و سرتان به جلو خم نشود و شکم تان کشیده نگه دارید .
3 . فیزیوتراپی
درمان های فیزیوتراپی برای کاهش سردرد های تنشی روی سه محور تمرکز دارد :
بهبود وضعیت بدن
بهبود قدرت در قسمت فوقانی پشت ،گردن و شانه ها
بهبود تحرک در گردن و ستون فقرات
در واقع فیزیوتراپیست ها برای هر فرد نسبت به نوع وعلت سردردی که دارد یک برنامه طراحی می کند تا نیازهای منحصر به فرد هر بیمار را برطرف کند . بسیاری از افراد با انجام جلسات فیزیوتراپی متوجه شده اند که دیگر نیازی به مصرف داروهایی مانند مسکن ها را ندارند .بنابراین بهتر است که افرادیکه سردردتنشی دارند مخصوصا افرادیکه به سردرد تنشی مزمن دچار هستند با مراجعه به فیزیوتراپی ،موجبات بهبودی خود را تسریع بخشند. فیزیو تراپیست از تکنیک های مختلفی برای رسیدن هدف بهبودی استفاده می کند . این تکنیک ها می تواند :
راهنمایی برای وضعیت بدن – قرار گیری وضعیت نامناسب بدن ، فشار اضافی به ستون فقرات وارد کرده وباعث سردردتنشی می شود .در اینجا فیزیوتراپ می تواند نحوه ی درست نشستن ،ایستادن و خواب را به شما آموزش می دهد و تمامی نقاط ضعف شما را شناسایی کرده وتوسط راهکار هایی آنها را بهبود می بخشند .
طب سوزنی – انجام طب سوزنی می تواند باعث تسکین سردرد های مزمن شود . در طب سوزنی از سوزن های بسیار نازک و یکبار مصرف می کنند . فیزیوتراپ ها با رعایت دستورالعمل های ایمن طب سوزنی را روی اشخاص انجام می دهد.
تکنیک های آرام سازی عضلات – فزیوتراپیست ها با انجام تکنیک های مختلف آرام سازی به کاهش تنش در سر ،گردن و شانه کمک می کنند . این تکنیک ها می تواند شامل – کشش ،ماساژ و تمریناتی برای کاهش سفتی عضلات باشد. در ضمن این تکنیک ها را هم به شما آموزش می دهد تا درمنزل هم انجام دهید .
- ماساژ (درمان دستی) :فیزیوتراپ با انجام تکنیک های ماساژ روی عضلات می تواند مشکلات اسکلتی و عضلانی را رفع کند . در واقع ماساژ ،به مرور سردرد های تنشی را بهبود می بخشد به صورتی که دیگر نیاز به مصرف داروهای مسکن نیست .
- ورزش های کششی: با انجام ورزش می توان عضلات را قوی وانعطاف پذیر کرد . با قوی شدن عضلات گردن در واقع داریم از ستون فقرات و سر حمایت می کنیم و این حمایت فشار را از روی اعصاب بر داشته و موجب کاهش سردرد تنشی می شود .
تمرینات ورزشی : فیزیوتراپ با انجام دادن تمرینات مناسبی که متناسب شرایط شما هستند می توانند میزان سردرد شما راکاهش دهند .با انجام منظم این تمرینات می توانید تعداد دفعات و شدت سردرد را هم به مرور کمتر کنید .
سوالات متداول
آیا سردردهای تنشی در جامعه شایع هستند؟
سردردهای تنشی یکی از شایع ترین سردرد ها محسوب می شود .بیش از 70 درصد افراد سردرد تنشی دوره ای دارند . واینکه این نوع سردرد معمولا در زنان و افرادی که در بدو تولد به آنها زن اختصاص داده شده بیشتر از مردان اتفاق می افتد .
سردرد تنشی چه عوارضی می تواند داشته باشد؟
سردردهای تنشی مزمن که ممکن است هفته ها وماه ها زمان ببرد تا بهبود یابد می تواند بر کیفیت زندگی شما تاثیر بگذارد .به عنوان مثال تمرکز شما را بر روی مسئولیت های کاریتان سخت می کند .
چگونه می توانم از سردرد تنشی جلوگیری کنم؟
یکی از موثرترین راه ها برای جلوگیری از سر دردهای تنشی مدیریت استرس است ، که می توان با ماساژ درمانی ، تمرینات منظم و استراحت کافی اینکار را به خوبی انجام داد .
آیا فیزیوتراپی راه حلی طولانی مدت برای سردرد است؟
فیزیوتراپ با شناسایی علت اصلی سردرد ،به صورت طولانی مدت درد را تسکین میدهد که دیگر نیازی به مصرف مسکن نباشد .
آیا فیزیوتراپی برای سردرد عوارضی دارد؟
فیزیوتراپی به طور کلی برای بی خطر ویا حداقل عوارض را در پی دارد .چرا که با روش های طبیعی درد سر را تسکین می دهد .
و درآخر
همانطور که در مقاله خواندید سردرد های تنشی ابتدا در عضلات گردن وشانه می شود .سپس احساس مبهمی در پیشانی خود می کنید مانند اینکه کسی سر شما را با دستانش گرفته است .درد و فشار در دو طرف سر و حساسیت به نور و صدا از علائم های شایع سردرد تنشی می باشد . اگر شما علائم مربوط به سر درد تنشی دارید به پزشک مراجعه کنید ،آنها با پرسیدن یکسری سوالات و آزمایشات می فهمند که علت اصلی این علائم چیست.انگاه آنها راحتتر می توانند به شما در بهبودی سردردتان کمک کنند . روش های درمان معمول – استفاده از دارو ها برای تسکین درد می باشد ولی بهتر است که در کنار آن با مراجعه به فیزیوتراپی و انجام تمرینات فیزیوتراپ به صورت ریشه ای درمان را انجام داد تا دیگر نیازی به مصرف دارو برای تسکین موقتی نباشد. شما می توانید از طریق تخصصِی ترین موسسه یعنی کلینیک فیزیوتراپی باران با فیزیوتراپیست های ما در ارتباط باشید واز مشاوره و معاینه ی فیزیوتراپی رایگان استفاده نمایید تا به راحتترین شکل ممکن درمان شوید .
بدون دیدگاه